Erken boşalma, penisin vajene girmesinden önce ya da hemen sonra, sınırlı bir cinsel uyarıyla kişinin istemi olmaksızın boşalması ve bu olayın kişide belirgin bir sıkıntı yol açması durumu olarak tanımlanır. Erken boşalma, erkekler arasında sıkça karşılaşılan bir durumdur. Tahminler arasında farklar olsa da yaklaşık her üç erkekten birinin yaşamı süresince bu problemle karşılaştığı düşünülmektedir. Sıkça yaşanmadığı sürece endişe edilecek bir durum değildir. Erken boşalmanın tam bir tanımı yapılamamakla birlikte, eğer kişide aşağıdaki özelliklerde gözleniyorsa erken boşalma tanısı alabilir:
- Her zaman veya ilişkilerin çoğunda vajinal penetrasyondan yaklaşık 1 dakika sonra meydana gelen boşalma
- Ejakulasyonun yani boşalmanın vajinal penetrasyondan sonrası veya vajinal penetrasyona kadar olan süre için geciktirilememesi
- Stres ve kaygı nedeniyle cinsel ilişkiden kaçınılması
Erken boşalma sorunu
Erken boşalmada, hem fizyolojik hem de biyolojik etmenler rol oynayabilmektedir. Erken boşalma sorunu, erkeklerin utanç duydukları ve konuşmaktan kaçındıkları bir konu olmasına rağmen, sıklıkla rastlanan ve tedavisi olan bir sağlık problemidir. Erken boşalması olan erkeklerde sorun ilk başta hafif olup zamanla şiddetlenebilir. Bazı durumlarda, erkekler erken boşalma sorunlarını partnerlerine hissettirmemeye çalışırlar. Bu durum, çift arasında iletişim sorunlarına ve buna bağlı cinsel sorunlara yol açabilir. Heteroseksüel çiftlerde kadınlarda cinsel isteksizlik, orgazm olamama ve erkeğin ön sevişmeye yeterli zaman ayırmaması neticesinde uyarılma bozuklukları olabilir. Ağır formlarında birleşme gerçekleşemez. Çiftler soruna yapıcı bir şekilde yaklaşmadıkları takdirde ilişkilerinde ciddi sorunlar yaşayabilirler.
Erken boşalmanın çeşitleri
Erken boşalma sebeplerine geçmeden önce erken boşalmanın çeşitleri olduğunu bilmek gerekir. Erken boşalma 4 sınıfa ayrılır.
Yaşam boyu devam edilen erken boşalma: Bu tip erken boşalma, ilk cinsel aktiviteyle birlikte gözlenir ve hayat boyunca devam eder. Genel popülasyonda en az sıklıkla gözlenen erken boşalma tipidir. Çin ve Türkiye’de yapılan çalışmalar genel popülasyonda %2,3 ila 3,2 arasında gözlendiğini bildirmektedir.
Kazanılmış erken boşalma: Daha sık rastlanan bir problemdir. Fizyolojik ya da psikolojik bir değişiklik sonucunda ortaya çıkabilir. Genel popülasyonda % 3,9 ila %4,2 arasında gözlenir.
Değişken erken boşalma: Erken boşalma sorununun en sık gözlenen tipidir. Genel toplumda %8,5-11,4 oranında görülür. Kişi zaman zaman normal boşalma zaman zaman ise erken boşalma yaşar.
Duyusal (Subjektif) erken boşalma: Bu tipte aslında kişi gerçekten erken boşalma problemine sahip değildir ancak kültürel ve psikolojik nedenlerden dolayı erken boşalma yaşadığını düşünmektedir. Genel toplumda gözlenme oranı %5,1-6,4 aralığındadır.
Erken boşalmanın nedenleri
Erken boşalma nedenleri psikolojik ve biyolojik olarak ikiye ayrılmaktadır.
Psikolojik erken boşalma nedenleri;
- Cinsel deneyimsizlik
- Kişinin kendi vücut imajı ile ilgili negatif algı
- İlişki yeniliği
- Aşırı heyecan ve uyarılma
- İlişki stresi
- Anksiyete
- Kendini suçlama ve yetersizlik hissi
- Depresyon
- Kontrol ve yakınlıkla ilgili psikolojik sorunlar olarak sıralanabilir.
Bu psikolojik etmenler, özellikle daha önceden normal boşalma yaşayıp sonrasında erken boşalma sorunuyla karşılaşan erkeklerde sıklıkla gözlenen sebeplerdir.
Buna karşın, yaşam boyu süren erken boşalma sorunu, daha erken travmalar nedeniyle yaşanır. Bunlara örnek olarak;
- Cinsel istismara uğramak
- Katı cinsel eğitim ve yetiştirilme tarzı
- Travmatik cinsel ilişki deneyimi
- Psikolojik koşullanma (yakalanma korkusu nedeni ile gençlerin mastürbasyon yolu ile hızlı bir şekilde boşalması) gibi durumlar verilebilir.
Biyolojik erken boşalma nedenleri:
Erken boşalmaya neden olabilen hormon, enfeksiyon ve sinir sistemi hastalıkları bulunmaktadır.
Diyabet: Diyabet genellikle erkeklerde sertleşme bozukluğuna yol açan bir hastalık olmasına rağmen, 2016 yılında Translational Andrology and Urology dergisinde yayımlanan bir çalışmada sertleşme bozukluğuna sahip diyabet hastalarının önemli bir çoğunluğunun erken boşalma problemine de sahip olduğu gösterilmiştir. Diyabetin erken boşalmaya neden sebep olduğu hakkındaki biyolojik mekanizma tam olarak bilinmemektedir.
Hormon bozuklukları: Testesteron hormonu eksikliği, tiroid hormonu bozukluğu ve hipofiz bezi hastalıkları erken boşalmaya neden olmaktadır.
Multiple Skleroz: Erken boşalma, multiple skleroz hastalarında gözlenen birçok cinsel fonksiyon bozukluklarından biridir.
Prostat bezi sorunları: Araştırmalar prostat bezi enfeksiyonları ile erken boşalma arasında bir korelasyon olduğunu göstermektedir.
Diğer nedenler: Yakın zamanda yapılan çalışmalar, penisin aşırı hassasiyeti ve nörofizyolojik olarak boşalma merkezinin artmış uyarılabilirliğinin erken boşalmadaki rolünü göstermektedir.
Erken boşalma engellenebilir mi?
Erken boşalma sorunu olan erkekler bu sorunu kendi başlarına çözme girişimi sırasında uygun olmayan stratejiler geliştirebilirler. Ön sevişme sırasında penisinin uyarılmasının artması, cinsel haz alma birleşme süresini kısaltacağından dolayı bu sorunu yaşayan erkekler ön sevişmeden kaçınabilirler. Bu durum partnerlerinde ve kendilerinde cinsel doyumu ve iletişimi azaltır. Kadın partnerde uyarılma sorununa da yol açabilir. Bir başka yanlış strateji ise birleşme sırasında kendilerine acı verici davranışta bulunmaktır (çimdikleme, dudağını ısırma). Bu yaklaşımın amacı cinsel hazzı azaltarak süreyi artırmaya çalışmaktır. Kısmen süre uzasa da, cinsel eylemin kalitesi bozulmuş olacaktır. Önceden mastürbasyon ile boşalarak, ikinci ve üçüncü boşalmayı hedefleyen erkeklerde ise cinsel ortam kaygılı hale gelebilir.
Ön sevişmeyi uzatarak partnerinin cinsel tatmini sağlanması bireyin kendi başına alabileceği en doğru stratejidir.
Erken boşalma teşhisi nasıl konulur?
Erken boşalma teşhisi konulabilmesi için hastanın aktif bir cinsel yaşamı olması gereklidir. Erken boşalma teşhisinde doktorla uzun görüşme ve fiziksel muayene esastır. Erken boşalma sorunu ile birlikte erektil disfonksiyon (sertleşme bozukluğu) da yaşanıyorsa doktor hormon düzeylerine bakmak için birtakım testler isteyebilir. Bu görüşme sırasında hastanın tıbbi geçmişini olabildiğince detaylı aktarması, tedavi stratejisinin doğru belirlenmesini sağlar. Tıbbi özgeçmişte, geçmişte ve şu anda sahip olunan hastalıklar, kazalar, travmalar, kullanılan ilaçlar sorulacak, hastanın cinsel yaşamı dinlenecektir.
Erken boşalmanın tedavisi nasıldır?
Günümüzde erken boşalmanın tedavisi yüz güldürmektedir. Hastalığın altında yatan sebep de belirlendikten sonra hastanın durumuna göre aşağıda yer alan tedavilerden bir ya da birden fazlası birlikte kullanılabilir.
İlaç tedavisi: Ağızdan kullanılan ilaçlar erken boşalmanın en çok tercih edilen tedavi yöntemlerinden biridir. SSRI (Selektif Seratonin Reuptake İnhibitörü) denilen ilaçlar her gün ağızdan bir tablet olarak alındığında, 5-10 gün sonra etkisi gözlenmeye başlar. Bununla beraber bu ilaçların her gün kullanımının gerekmesi ve yorgunluk, bulantı, terleme, esneme gibi yan etkilerin ortaya çıkması hastaların tedaviye devam etme oranının düşük olmasına neden olur. Aynı tür ilaçların yeni bir formu olan dapoksetin etken maddeli ilaç, ilişkiden 1-3 saat önce kullanıldığında başarı sağlamaktadır. Her gün kullanım gerektirmediği için bu tedavide hasta memnuniyeti oldukça yüksektir.
Egzersiz ve spor: İdrar kaçıran çocuk, kadın ve erkeklerde de kullanılan Kegel egzersizleri, erken boşalmanın tedavisinde de kullanılmaktadır. Bu egzersiz, pelvik kaslarını çalıştırır ve günün her saati uygulanabilir. Cinsel ilişki sırasında kişi boşalacağını hissettiği sırada, bu bölgedeki kaslarını kasarak mesane boynundaki kas yapısının da kasılmasını sağlayacak ve boşalmayı kontrol edecektir. Kegel egzersizi, erken boşalmaya karşı etkili tedavi yöntemlerindendir. Bunun haricinde pelvik taban kaslarını çalıştıran fitness ve benzeri sporlar da erken boşalmayı engellemek bakımından faydalıdır.
Krem ve jeller: Erken boşalma tedavisinde kullanılan diğer bir yöntem lokal anestezik içeren kremlerin kullanımıdır. İlişki öncesi penise uygulanan krem/jel/spreyler peniste duyu kaybı oluşturarak boşalmayı geciktirmektedir. Bu tedaviler lokal olduğu için haplarda gözlenen sistemik yan etkiler görülmez. Bununla birlikte krem ve jeller kullanım miktarına göre kadın ve erkekte orgazm hissini engelleyebilmektedir. Özellikle kullanılan jellerin kötü kokusu ilişki sırasında hoşnutsuz bir ortam yaratabilmektedir.
Prezervatif: Krem ve jeller gibi prezervatifler de ilişki esnasında duyu hissini azalttığı için erken boşalmayı önlemek için kullanılan tedavi yöntemlerinden biridir.
Seks terapileri: Erken boşalmanın tedavisinde etkili yöntemlerden birisi de seks terapileridir. Ön sevişme periyodunun mümkün olduğunca uzun tutulması; öğretilen manevraların uygulanması tedavide başarı getirir. Bu manevralar “dur-başla” (stop-start) ve “sıkma” teknikleridir. Dur-başla tekniği aşamalı bir tekniktir ve her aşama ortalama 2 hafta sürmekte ve her hafta en az üç kez önerilen manevraların yapılması gerekmektedir. Bu manevralar penis uyarılmasının azaltılmasını ve bu sayede boşalmanın geciktirilmesini amaçlamaktadır. Sıkma tekniği ise ilişki sırasında boşalma hissedildiğinde ilişkinin durdurularak, penis uç kısmının boşalma hissi geçene kadar sıkılması ve bu sayede boşalmanın geciktirilmesidir.
Cerrahi tedaviler :Bu yöntem geriye dönüşsüz bir yöntemdir ve nadiren uygulanır. Bu tedavideki mantık, hastalarda penisin aşırı duyarlı olduğu varsayımına dayanmakta ve penise giden sinirlerin çeşitli yollarla kesilmesiyle bu aşırı duyarlılığın azaltılması hedeflenmektedir.
Erken boşalmanın en doğru tedavi stratejisi, uzman hekimle birlikte kişiye özgü programlanmış tedavilerdir. Erken boşalma sorununuz olduğunuzu düşünüyorsanız, size en yakın sağlık kuruluşuna başvurun.
